Verborgen tot zij zich laat vinden
21 oktober 2019 /
Als ik vrijdagmorgen naar buiten kijk, deins ik, staande achter mijn veilige raam, bijna terug voor de hoog opgestapelde donkere wolken in de lucht. Ik was vroeg wakker door het onweer. En als er geen onweer is, ben ik al een hele week veel te vroeg wakker. Met een tekort aan slaapuren blijf ik naar buiten staan kijken. Even later zie ik hoe de regen zijn roffels trekt over de straat, het grachtwater en de geparkeerde auto’s. Het waait nauwelijks. Enkele mensen die vroeg op weg zijn naar hun werk, vertragen hun pas en blijven staan onder hun paraplu of duiken een portiek in. Na een paar minuten stopt de hoosbui, zo snel als zij begon. En nog weer later valt er warempel een baan zonlicht over mijn uitzicht. Het weer is als de wereld zelf. De dreigingen stapelen zich op. De dictator van Noord-Korea heeft weer een raket over de hoofden van de Japanners in de zee laten plonzen. De grote industrieën blijken nauwelijks minder uitstoot te hebben, staat in een krantenbericht. Van de vele vluchtelingen die systematisch uit Nederland worden weggehouden, blijken sommigen de overtocht met een van hun twee nieren te hebben betaald. Aan de andere kant van de oceaan zijn ze nog maar nauwelijks bekomen van de orkanen die alles verwoestend hebben uitgehaald. Nederlanders gaan Sint-Maarten helpen, er is vrijdagmorgen al meer dan 5 miljoen binnen. Dat is mooi. Een zonnestraal te midden van de misère.
Tijd om naar de binnenkamer te gaan. Ik vergeet dat wel eens, hoewel dit programma wel zo heet. Dan lepel ik, zoals de vorige keer, het ene na het andere schokkende feit op, voeg daar nog wat zorgwekkende conclusies aan toe en eindig met twee Zweedse psychologen die hun cliënten leren om te aanvaarden dat het niet beter wordt. Nou, sta ik daar wel achter, zeker achter zo’n nuchtere conclusie die alleen maar helpt geen illusies na te jagen. Maar waar is de binnenkamer? De plek waar een mens zich even terugtrekt uit de storm die buiten te keer gaat. En dat is niet alleen om beschutting te zoeken, maar ook om zich niet mee te laten slepen door alles wat om aandacht vraagt, of dat nu de rampen, ongelukken en corruptieschandalen zijn of dat het gaat om een van de vele meningen die tegenwoordig over je worden uitgestort als regen in de vroege herfst. Een mens is meer dan de omstandigheden en alle gedachten en gevoelens die dagelijks in hem naar boven komen en die hem, als hij niet uitkijkt, maken tot een blad dat warrelt in de wind, richtingloos en hopeloos.
Een binnenkamer is heel persoonsgebonden. Ik bezocht de afgelopen week mensen voor wie hun binnenkamer de troost is die Jezus biedt. Hij is voor hen het anker van hun leven. Zij putten dagelijks troost uit hun geloof dat Jezus leeft en dat hij je gegarandeerd heeft dat liefde ook voor jou het laatste woord heeft. Dat is geloofstaal voor wie dat niet weet, maar ook niet-gelovigen zullen begrijpen wat ik bedoel. Eén van mijn vrienden doet het weer anders. Hij mediteert dagelijks. En leest of luistert naar de verhalen uit het Taoïsme. In het Taoïsme gaat het om evenwicht, het je niet mee laten slepen door de grilligheid van het leven en het in alle rust je wijden aan de harmonie die in alles is. Een andere vriend vertelde mij de afgelopen week uitgebreid over 9/11. Afgelopen maandag was het 16 jaar geleden dat de vliegtuigen zich in de Twin Towers boorden, dat een ander vliegtuig het Pentagon binnen vloog en dat nog weer een ander toestel in een weiland terecht kwam omdat de passagiers in opstand kwamen tegen de kapers. Maar is dat allemaal wel zo? Het regende al gauw complottheorieën. Het zou doorgestoken kaart zijn. Het beeldmateriaal was gemanipuleerd. Nog steeds vind je op internet duizenden websites die willen aantonen dat de Amerikaanse regering de moslimterroristen misbruikte om een oorlog om olie en andere zaken in het Midden-Oosten te beginnen. Ook dit kan een binnenkamer zijn. Dan gaat iemand ervanuit dat we voortdurend worden voorgelogen, dat er geen regering te vertrouwen is en dat we moeten afwachten en hopen dat genoeg mensen een keer in verzet komen. De boze buitenwereld en veilige binnenkamer van het eigen gelijk.
Ooit noemde ik dit wekelijkse radioprogramma de binnenkamer, omdat Jezus dit woord gebruikt in zijn Bergrede en daaraan verbindt dat je moet waken voor hypocrisie. Hij geeft het voorbeeld van het bidden op de hoek van de straat om maar door iedereen gezien te worden. Dat is dus huichelachtig. Doe anders, trek je terug, sluit alle ramen en wees alleen met jezelf. Tegenwoordig is de meerderheid van de mensheid overigens nog steeds zo schijnheilig bezig: dingen doen om door anderen gezien te worden. Onze tijd heet al jaren een narcistisch tijdperk te zijn. Alles draait om zien en gezien worden, een obsessie met de eigen persoonlijkheid en een totaal gebrek aan inlevingsvermogen. In die zin is de binnenkamer, te midden van alle grote en kleine gebeurtenissen in de wereld, een oase waarin je tot jezelf komt en tot je laat doordringen dat het meeste dat gebeurt dwaas en voorbijgaand is en dat de essentie – of je dat nu god noemt of niet - zich in je binnenkamer verborgen houdt tot zij zich door jou laat vinden.
Tags - authenticiteit - reflectie
Deel deze column: