Er is weer eens een dominee in het nieuws. Dominee Terry Jones uit Florida in de Verenigde Staten, voorganger van een gemeente van wel 50 mensen, is fel tegen de islam en gaat, zonder de Koran ooit echt gelezen te hebben, die verbranden op een speciaal veldje in zijn woonplaats. Tenzij de brandweer het hem verbiedt of hij een stem van God hoort dat het niet mag. Dominees horen niet in het nieuws te zijn, denk ik bij zo’n bericht en zeker niet op zo’n manier.

Zo lang geleden was het nog niet dat in Nederland ook een dominee, Gertjan Goldschmeding, veel wenkbrauwen deed fronsen met zijn bewering dat hij zijn kinderen de roede niet spaart. Van zijn pleidooi voor een herinvoering van lijfstraffen is daarna niet veel meer gehoord, maar deze dominee past goed in het rijtje waarin ook Jim Swaggart prominent aanwezig is. Dat was de Amerikaanse televisiedominee die onder tranen vergeving vroeg aan zijn vrouw voor zijn overspel. De tenenkrommende scène kan nog steeds teruggezien worden op internet. Ook trouwens een parodie op deze dominee door de acteur Jim Carrey. Wie ook niet vergeten moet worden is dominee Pat Robertson die eerder dit jaar nog beweerde dat de aardbeving op Haïti een straf was van de Heer omdat het volk van dit eiland ooit een pact met de duivel had gesloten in zijn strijd om los te komen van Frankrijk. En het zijn niet alleen de dominees die zo vreemd en negatief in het nieuws komen. Denk aan bisschop Richard Williamson die tot schrik van paus Benedictus beweerde dat de holocaust, de systematische bijna uitroeiing van joden in de tweede wereldoorlog, niet had plaatsgevonden. En heel recent kardinaal Godfried Danneels van België van wie duidelijk werd dat hij een vreemde rol speelde in een zaak van kindermisbruik binnen zijn kerk. Geestelijken, evengoed als rechters, therapeuten en mediators, horen niet in het nieuws te komen en helemaal niet op zo’n manier, denk ik opnieuw.

Maar intussen worstelen de westerse democratieën wel met de vrijheid van meningsuiting. In het eerste amendement van de Amerikaanse grondwet staat dat geen enkele wetgevende macht de vrijheid van godsdienst, meningsuiting of persvrijheid mag inperken. In dat grote en misschien niet meer zo machtige land nemen ze dat letterlijker op dan wij hier in Europa. In die Amerikaanse traditie staat ook Bloomberg, de burgemeester van New York, die vindt dat het islamitisch cultureel centrum bij Ground Zero gebouwd mag worden. Maar hij komt evengoed op voor dominee Terry Jones. Wat deze wil doen, valt onder de vrijheid van meningsuiting, volgens Bloomberg. Zijn mening is het niet, maar hij zal er voor vechten dat het moet kunnen, want daar staat Amerika voor. Als je niets af wil doen aan de vrijheid, mag dus ieder zeggen en doen wat hij wil, ook al beledig je daarmee anderen. Het Nederlandse strafrecht richt zich tegen smalend taalgebruik en aanzetten tot haat, belediging van gezagsdragers en het verspreiden van leugens, laster en smaad. De rechter mag hier uitmaken of iemand in zijn recht om vrijelijk zijn mening te uiten niet de bocht uitvliegt en andere mensen beledigt. Daarover gaat het nu pas gestarte proces tegen Wilders.

Als u dit Goede Begin hoort, weet u of er inderdaad sprake was van Koranverbranding in Florida en hoe de toespraak van Wilders in New York gevallen is. Net als toen bij de Deense cartoonrellen, zal er in elk geval weer grote verontwaardiging zijn in de islamitische wereld. Dat hoort bij de huidige botsing der beschavingen. En daarom ook zijn het spannende tijden. Bij het weer gestarte praatprogramma Pauw en Witteman zat een moslimjongere (Izz ad-Din Ruhulessin) die het stenigen van een Iraanse vrouw niet zo smakelijk vond maar niet afkeurde en het verder een binnenlandse aangelegenheid van het land Iran vond. Mensenrechten waren in zijn ogen een uitvinding van een aantal westerse democratieën en hoorden ten diepste bij het kolonialisme. Dat was even confronterend voor mij als Geert Wilders moet zijn voor moslims als hij beweert dat ze geen geloof aanhangen maar een agressieve politieke ideologie. Ik heb het hierover: dat waar je voor staat en waar je heilig in gelooft, wordt door iemand anders bekritiseerd en zelfs belachelijk gemaakt. Dat is slikken maar dat hoort bij de vrijheid van meningsuiting. Christenen zijn er al generaties aan gewend geraakt dat hun godsdienstige overtuiging in dat maatschappelijk debat een beperkte rol speelt. Een beroep op de Bijbel wordt door een ander die de Bijbel niet kent of leest, niet erkend. Je zult dus in het publieke debat met andere argumenten moeten komen om anderen te overtuigen. Ieder mag zijn mening hebben en als je wilt dat anderen jouw mening overnemen, moet je zorgen hele goede argumenten te hebben of je moet dictator worden en de anderen je wil opleggen.

Het is dan wel grappig dat de gepensioneerde dictator van Cuba, Fidel Castro aan het eind van zijn leven ineens opmerkt dat zijn heilig verklaarde economische systeem ook niet gewerkt heeft en bovendien vindt dat zijn collega-dictator van Iran, Ahmadinejad, eens moet ophouden om de joden steeds overal de schuld van te geven. Dat zijn kleine, vrolijk stemmende doorbraken. Een mens, of je nu gelooft in het communisme of in het koninkrijk Gods, is maar ook een mens en kan er met zijn al dan niet heilig verklaarde overtuiging flink naast zitten. Daarom is en blijft het ’t kenmerk van een gezonde samenleving dat mensen flink van mening verschillen, soms op het beledigende af. Daarom is het daarnaast een teken van gezonde godsdienst om de ander altijd hoger te achten dan jezelf en tegelijk te bedenken dat God zich verbergt en dat jij en alleen jij hem het beste kunt zoeken in de verborgenheid van je huis en vooral van je eigen ziel, zonder daar anderen mee lastig te vallen.

Met muziek van Grieg aan het begin (Holberg Suite) en Rachmaninoff aan het eind (einde 1e deel van zijn 2e pianoconcert). Verder hoorde u orgelmuziek van Max Reger en gezang 89 uit het Liedboek van de Kerken. Gelezen werd uit Matteüs 6: 5-6. Het gebed kwam uit de bundel ‘Bij gelegenheid (II)’ van Sytze de Vries.